Wanneer iemand zich verslikt, komt eten of drinken in de luchtpijp terecht in plaats van in de slokdarm. In de meeste gevallen krijgt iemand die zich verslikt een hoestbui. Hoesten zorgt ervoor dat datgene wat er in de luchtpijp is gekomen, daar als het ware uit wordt geblazen.
ACUUT = direct arts bellen ==> respons zo snel mogelijk
DRINGEND: Bel de verpleegkundige of de arts
NIET DRINGEND = dezelfde dag of volgende dag consult arts of artsenvisite
Verslikken in vloeistof
Verslikken in voedsel
Wanneer een cliënt zich verslikt, komt eten of drinken in de luchtpijp terecht. In de meeste gevallen zal de cliënt die zich verslikt een hoestbui krijgen. Hoesten zorgt ervoor dat datgene wat in de luchtpijp is gekomen er als het ware 'uit wordt geblazen'. Als de cliënt het benauwd krijgt, niet meer kan praten of hoesten, geen lucht meer kan krijgen en blauw wordt, moet je ingrijpen.
Aandachtspunten
Verslikken in dik vloeibaar en vast voedsel komt minder vaak voor, maar levert een groter gevaar op dan verslikken in dun vloeibaar voedsel. Probeer rustig te blijven en waarschuw bij een dreigende verstikking altijd een arts. Laat de cliënt niet alleen. Benoem wat je gaat doen. Wanneer een cliënt schrikt van een handeling of aanraking zal hij reflexmatig inademen waardoor de voedselbrok nog verder de keel in kan schieten.
Ga NIET tussen de schouders slaan als de cliënt zich verslikt in drinken. Het slaan onderbreekt het hoestritme en dat is niet goed.
Geef geen slokje water na het verslikken: dit maakt het alleen maar erger. De hoestprikkel kan dan weer uitgelokt worden.
Hulp bij verslikken bij cliënt in rolstoel
De Heimlich manoeuvre wordt vaak aangeleerd in een situatie waarbij de helper achter de cliënt gaat staan. Bij cliënten in een rolstoel is dat niet altijd mogelijk. In deze filmpjes van het ALS Centrum Nederland wordt de Heimlich manoeuvre uitgevoerd terwijl je voor de cliënt zit. Er is een filmpje voor als je alleen bent en voor samen.
Heimlich manoeuvre alleen
https://www.youtube.com/watch?v=LjY-Fr-1Oe4
Heimlich manoeuvre samen
https://www.youtube.com/watch?v=lAGPlm78juc
Dit instrument is ontwikkeld door samenwerkende VVT-organisaties in Zuidoost-Brabant. De inhoud is gebaseerd op protocollen van Vilans en informatie van Verenso. Een werkgroep in Zuidoost-Brabant zorgt voor het onderhoud.