Een shock is een levensbedreigende toestand waarbij de druk in de bloedvaten te laag is om de vitale lichaamsfuncties in stand te houden. Een shock kan ontstaan door ernstig bloedverlies, door hartfalen, door een bacteriële infectie (sepsis) of door een allergische reactie (anafylactische shock). In alle gevallen is het zo dat er óf te weinig bloed circuleert (bloedverlies, hartfalen) óf de druk te laag is doordat de vaten uitzetten (infectie, allergie).
ACUUT = direct arts bellen ==> respons zo snel mogelijk
DRINGEND: Bel de verpleegkundige of de arts
NIET DRINGEND = dezelfde dag of volgende dag consult arts of artsenvisite
Klinische kenmerken shock en hypovolemische shock
Anafylactische shock
Wat is een shock?
Een shock is een levensbedreigende situatie. Als je in shock bent, is namelijk je bloeddruk te laag om je lichaam van voldoende bloed en zuurstof te voorzien. Er zijn verschillende vormen van shock, waaronder:
Iedere shock is een reactie van je lichaam op een levensbedreigende situatie, ongeacht de soort shock. Of die levensbedreigende situatie nu bloedverlies of een allergische reactie is, het lichaam probeert dit op te lossen. Tijdens een shock wordt de doorbloeding slechter. Dit merk je allereerst aan je huid, die bleker wordt. Je gaat ook meer zweten. In een poging om je hart, longen en je hersenen zo lang mogelijk van bloed te kunnen voorzien zal je lichaam zijn bloed terugtrekken uit:
Pas als er geen andere mogelijkheid meer is, zullen je hart, longen en hersenen last krijgen van de shock. Als het zover is, is je overlevingskans erg klein. Hoe sneller er gereageerd wordt op een shocktoestand, hoe beter.
Bij ouderen veranderen de reserves van de verschillende orgaansystemen. Waar jonge mensen zich fors kunnen inspannen zullen ouderen soms bij relatief geringe inspanning al aan hun maximum zitten. Het circulatiestelsel is minder goed in staat om veranderingen in de bloeddruk en zuurstofvraag op te vangen en zal eerder 'overbelast' raken. Er zijn minder reserves waardoor geringe stoornissen in de vitale functies al snel kunnen leiden tot levensbedreigende situaties. Actief bloedverlies zal sneller lijden tot shock door verminderde fysiologische reserves.
Dit instrument is ontwikkeld door samenwerkende VVT-organisaties in Zuidoost-Brabant. De inhoud is gebaseerd op protocollen van Vilans en informatie van Verenso. Een werkgroep in Zuidoost-Brabant zorgt voor het onderhoud.